Khế là loại trái cây được nhiều người biết đến bởi “lớp áo” đặc biệt. Nhắc đến loại quả này ta nghĩ ngay đến hình ngôi sao 5 năm cánh với mùi thơm ngào ngạt, hấp dẫn. Với hai loại quả có vị chua và ngọt, trái khế chiều lòng tất cả những người muốn thưởng thức hương vị độc đáo của mình. Mặc dù phổ biến trong đời sống hằng ngày, nhưng ít ai biết đến, khế còn là bài thuốc dân gian có công dụng thần kỳ, chữa được một số bệnh thường gặp như đau họng, cảm cúm.
Thông Tin Về Trái Khế
Khế có tên khoa học là Averrhoa carambola, thuộc họ Chua me đất. Là loại quả có màu xanh, khi chín chuyển sang màu vàng. Quả khế có 5 múi, mặt cắt ngang có hình ngôi sao, bên trong có chứa hạt nhỏ màu nâu.
Trái Khế Tiếng Anh Là Gì?
Trong dân gian, loại trái cây này còn được gọi là ngũ liễm tử hay ngũ lăng tử. Còn trong tiếng Anh, khế được đọc là “starfruit” - “quả ngôi sao”. Có lẽ, do khi cắt ngang trái khế, người ta thấy giống với hình ngôi sao nên đặt tên luôn cho trái để dễ nhớ và phân biệt với các loại quả khác.
1 Trái Khế Bao Nhiêu Calo?
Quả khế có lượng calo cực kỳ thấp. 100g khế chỉ chứa khoảng 31 calo. Chính vì vậy đây là thực phẩm rất thích hợp cho người giảm cân và muốn kiểm soát cân nặng.
Ăn Quả Khế Có Tốt Không?
Ăn khế tốt cho sức khỏe nếu dùng đúng cách. Bởi trong loại quả này có chứa hàm lượng axit oxalic cùng các yếu tố vi lượng như canxi, sắt, natri và nhiều loại vitamin A, B1, B2, C,...Cụ thể, hàm lượng dinh dưỡng trong một trái khế cỡ trung bình (khoảng 91g) gồm:
- Chất xơ: 3g
- Chất đạm: 1g
- Vitamin C: 52% RDI
- Vitamin B5: 4% RDI
- Folate: 3% RDI
- Đồng: 6% RDI
- Kali: 3% RDI
- Magie: 2% RDI
Ăn Trái Khế Có Tác Dụng Gì?
Như đáp án của câu hỏi trên, quả khế rất tốt cho sức khỏe bởi hàm lượng dinh dưỡng cao. Để tìm hiểu rõ về tác dụng của loại quả này, hãy cùng chúng tôi khám phá những thông tin dưới đây.
Cải Thiện Tiêu Hóa
Hỗ trợ hoạt động của hệ tiêu hóa là một trong những công dụng tuyệt vời của khế. Với hàm lượng chất xơ cao, các lợi khuẩn trong ruột già phát triển tốt giúp ngăn ngừa các bệnh nhiễm khuẩn đường ruột. Đồng thời, chất này còn đóng vai trò thúc đẩy nhanh quá trình tiêu hóa, làm tăng kích thước của phân, đào thải các chất độc hại, dư thừa ra khỏi cơ thể. Chất xơ cũng làm tăng sự hấp thụ dinh dưỡng và tăng khả năng hoạt động của các vitamin và khoáng chất thiết yếu khác.
Giải Độc Cơ Thể
Trái khế có đặc tính lợi tiểu giúp đào thải lượng nước dư thừa và chất độc ra khỏi cơ thể, giúp làm sạch gan và thận. Có rất nhiều phương pháp để thải độc bằng loại quả này, ví dụ như ăn trực tiếp, uống nước ép khế.
Trái Khế Có Đặc Tính Chống Loét
Theo Đông y, một số dưỡng chất có trong quả này được sử dụng để điều trị loét dạ dày. Với cơ chế hoạt động tạo ra chất terpenoid, flavonoid và chất nhầy, ăn khế có khả năng giúp điều trị loét. Đặc tính làm mát, chống viêm của quả rất hữu ích trong việc giảm đau mắt, loét miệng.
Cải Thiện Giấc Ngủ
Giấc ngủ đóng vai trò rất quan trọng đối với cuộc sống. Không chỉ giúp cơ thể nghỉ ngơi mà còn là thời gian để tái tạo năng lượng cho các hoạt động sống trong cơ thể. Mất ngủ liên tục sẽ khiến cho sức khỏe giảm sút, gây ra những tác động xấu. Một trong những phương pháp hiệu quả để hỗ trợ cho giấc ngủ ngon đó là sử dụng trái khế - loại quả chứa nhiều magie.
Đây là khoáng chất thiết yếu được các chuyên gia dinh dưỡng khuyến nghị nên bổ sung để cải thiện giấc ngủ. Về cơ bản, magie hỗ trợ hệ thần kinh trung ương hoạt động khỏe mạnh, hỗ trợ giảm căng thẳng, điều chỉnh tốt tâm trạng. Đồng thời, loại kháng chất này giúp kích hoạt và dẫn truyền thần kinh gamma-aminobutyric (GABA) có tác dụng điều hòa giấc ngủ, làm dịu hoạt động thần kinh của cơ thể.
Kháng Viêm
Các chứng viêm cần được phát hiện và điều trị kịp thời để tránh gây ra các bệnh mãn tính do viêm như tim mạch, bệnh hô hấp, dạ dày. Vì vậy, cần bổ sung trái khế vào thực đơn dinh dưỡng để ngăn ngừa các bệnh này vì loại quả này có khả năng kháng viêm.
Hàm lượng vitamin C, saponin, flavonoid có trong thực phẩm bổ dưỡng này đều là chất kháng viêm quan trọng cho cơ thể. Đặc biệt, vitamin C đóng vai trò giữ cho hệ thống miễn dịch khỏe mạnh và hoạt động tốt, loại bỏ các gốc tự do gây viêm. Đối với saponin, chất này có khả năng ức chế sản xuất và giải phóng các cytokine gây viêm. Quá trình này cũng tương tự như cách vitamin C loại bỏ các gốc tự do và giảm stress oxy hóa.
Một Số Bài Thuốc Chữa Bệnh Từ Trái Khế
Được đánh giá là có công dụng tốt như “vàng mười”, loại quả này là nguyên liệu chính để làm nên một số bài thuốc chữa bệnh hiệu quả.
Chữa cảm sốt, nhức đầu: Lá khế có công dụng chữa cảm rất tốt. Lấy khoảng 100g lá khế tươi, 40g lá chanh, giã hỗn hợp này để vắt lấy nước uống. Các triệu chứng nhức đầu sẽ nhanh chóng thuyên giảm.
Thân và rễ khế: vỏ thân và vỏ rễ của cây mặc dù có vị chua chát, chỉ hơi ngọt, song lại đem đến nhiều tác dụng không ngờ. Vừa có công dụng thanh nhiệt, giải độc, vừa chữa tiêu đờm, trừ ho, điều trị đau khớp, viêm dạ dày.
Trái khế chữa dị ứng, mẩn ngứa: Nấu nước lá khế để uống kết hợp với tắm giúp chữa các bệnh về da như dị ứng, mẩn ngứa. Chỉ sau 1 - 2 lần tắm, bệnh sẽ đỡ đi rất nhiều.
Chữa hen suyễn ở trẻ em: Sử dụng 20g lá khế tươi, rửa thật sạch và nấu nước uống.
Chữa cảm cúm: Nếu các triệu chứng cảm cúm mãi không thuyên giảm, hãy làm theo cách sau. Bạn nướng quả khế vắt lấy nước cốt, sau đó hòa cùng 10ml rượu để uống.
Chữa đái dắt, đái buốt: Lấy 7 quả khế, lấy mỗi quả 1 miếng sắc với 250ml nước cho đến khi cạn, chỉ còn khoảng 100ml. Sử dụng khi còn ấm để thấy được hiệu quả tốt nhất.
Phòng hậu sản cho phụ nữ sau sinh: Sắc hỗn hợp 30g vỏ cây hồng bì, 20g trái khế và 20g rễ cây quả giun. Uống nước này giúp ngăn ngừa hậu sản cho phụ nữ sau sinh.
Còn rất nhiều những bài thuốc dân gian từ quả khế, song trong phạm vi bài viết này, chúng tôi chỉ tổng hợp những thông tin cơ bản và hữu ích nhất để bạn đọc tham khảo.
Ai Không Nên Ăn Trái Khế?
Mặc dù chứa nhiều dưỡng chất tốt cho cơ thể cùng những lợi ích thần kỳ ngăn ngừa các chứng bệnh, song cần phải sử dụng loại quả này đúng cách. Bởi thực phẩm nào cũng vậy, không phải cứ ăn ồ ạt, bổ sung thật nhiều là sẽ tốt. Có những đối tượng nên lưu ý khi sử dụng quả này, thậm chí là không nên ăn.
Quả khế chứa axit oxalic có thể cản trở quá trình hấp thu canxi từ những thực phẩm khác. Vì vậy, trẻ đang trong độ tuổi phát triển không nên dùng quá nhiều khế. Những người mắc bệnh thận và có nguy cơ loãng xương cao cũng nên hạn chế tối đa. Đối với người mắc bệnh dạ dày, tuyệt đối không nên ăn khế chua vì axit trong quả có thể làm bệnh trở nên nghiêm trọng hơn.
Món Ngon Từ Quả Khế Siêu Dễ Làm
Với 2 loại khế chua và khế ngọt, bạn có thể kết hợp với nhiều nguyên liệu để tạo nên những món ăn lạ miệng, kích thích vị giác. Không những đem lại hương vị thơm ngon mà còn bổ dưỡng, tốt cho sức khỏe. Dưới đây là một số món ăn từ trái khế mà bạn nên thử.
Canh Khế Thịt Bò
Thịt bò kết hợp hương vị chua chua của khế chắc chắn là sự kết hợp hoàn hảo nhất. Đây là món canh thanh mát, giúp giải nhiệt và mang lại nhiều giá trị dinh dưỡng. Thưởng thức sự thơm mềm của thịt bò tan trong miệng, vị chua ngọt của nước canh sẽ khiến các thành viên không thể rời mắt khỏi món ăn vì quá ngon.
Thay vì chế biến các món cũ quá nhiều lần khiến cả nhà ngán ngẩm, hãy thử ngay món canh này để kích thích vị giác, đổi món cho thực đơn cơm nhà hàng ngày thêm phong phú.
Tép Rang Khế
Một ý tưởng hay cho thực đơn cuối tuần đó là món tép rang khế. Với nguyên liệu dân dã, quen thuộc và dễ làm, bạn có thể nhanh chóng “hô biến” thành công món ăn hấp dẫn, lạ miệng.
Chỉ sau vài phút rang tép, kết hợp với nêm nếm gia vị cùng trái khế chua, ta có ngay món ăn đưa cơm vừa tiết kiệm vừa ngon mắt. Tép khi xào có vị mặn ngọt vừa phải, ăn kèm với vị chua chua của khế quả thực rất đặc biệt. Vị ngon ấy cứ hòa quyện trong khoang miệng cùng cơm trắng, dù cho ăn no căng bụng vẫn muốn tiếp tục thưởng thức.
Nước Ép Khế
Vào những ngày hè nóng nực, bổ sung ngay một ly nước ép khế giúp cơ thể sảng khoái, tỉnh táo tức thì. Vị chua ngọt mát lạnh khiến cơn khát nhanh chóng bị xua tan, thay vào đó là hương vị hấp dẫn lưu lại trong miệng. Đây quả thực là lựa chọn hàng đầu để giải khát, vừa tốt cho sức khỏe, vừa cảm nhận được mùi thơm nhẹ và vị ngon của khế.
Làm Mứt Từ Trái Khế
Đối với những người yêu thích vị chua thì mứt khế chính là món ăn thích hợp nhất dành cho bạn. Đây là món ăn vặt khá dễ ăn với hương vị chua ngọt, hòa tan trong miệng. Mứt dẻo và mềm nên phù hợp với mọi lứa tuổi. Trong những cuộc trò chuyện, có thêm chút mứt để nhâm nhi khiến không khí trở nên thân mật và hài hòa hơn.
Tổng Kết
Trái khế đối với người Việt chỉ là một loại quả dân dã rất đỗi bình thường và quen thuộc. Song, với một số quốc gia trên thế giới, đây là thần dược, là loại quả biểu trưng cho rất nhiều ý nghĩa đối với họ. Không thể phủ nhận những công dụng tuyệt vời và thần kỳ của quả khế, song bạn nên lưu ý về cách sử dụng và có một chế độ dinh dưỡng phù hợp, khoa học để tăng cường sức khỏe. Nhắc đến loại trái cây này, trong một giây phút nào đó, tôi chợt nhớ đến câu hát “quê hương là chùm khế ngọt/cho con trèo hái mỗi ngày”. Quả thực đây là loại quả gắn liền với làng quê Việt Nam, lưu lại trong ký ức của nhiều người những mùa khế chín đầy hoài niệm.
